loader icon
Miskraam

Wanneer je tijdens de zwangerschap bloed verliest maak je je natuurlijk zorgen. Bloedverlies in de eerste 16 weken van de zwangerschap komt voor bij één op de vijf vrouwen en is meestal onschuldig en kan verschillende oorzaken hebben.


Bloedverlies tijdens de zwangerschap

Bij de helft van deze vrouwen houdt het bloedverlies na enkele dagen op en gaat de zwangerschap verder. Bij de andere helft kan er sprake zijn van een miskraam. Dat wil zeggen dat het embryo (de vrucht) wordt afgestoten. Dit gaat vaak gepaard met weeënachtige pijn en bloedverlies. Eén keer een miskraam betekent meestal geen verhoogde kans bij een volgende zwangerschap op een nieuwe miskraam. Bij een aantal miskramen achter elkaar raakt de kans op een miskraam wel hoger.
Of je een miskraam krijgt is niet te voorspellen.


Oorzaken van vaginaal bloedverlies in het begin van de zwangerschap

Een voorbeeld van een vaak voorkomende, onschuldige oorzaak van bloedverlies in het begin van de zwangerschap is de innesteling van de bevruchte eicel in baarmoeder (de ingroei). Ook kunnen afwijkingen aan de baarmoedermond zoals een poliep of een ontsteking leiden tot bloedverlies zonder dat dit de zwangerschap beïnvloedt. Daarbij is de baarmoedermond extra goed doorbloedt waardoor er snel een vaatje springt. Deze vorm van bloedverlies treedt nogal eens op na gemeenschap of na (harde) ontlasting. Een zeldzame oorzaak is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap, een bevruchte eicel die zich niet in de baarmoeder innestelt maar bijvoorbeeld in de eierstok.

In de helft van het bloedverlies in de eerste 16 weken van de zwangerschap is er sprake van een miskraam. De oorzaak van een miskraam is bijna altijd een stoornis in de aanleg van het vruchtje die toevallig is ontstaan bij de bevruchting van de eicel. Het vruchtje is niet in orde en de natuur vindt hier een oplossing voor: het groeit niet verder en wordt afgestoten.


De eerste verschijnselen

De meest voorkomende verschijnselen zijn vaginaal bloedverlies en menstruatieachtige buikpijn. Soms nemen zwangerschapsverschijnselen zoals gespannen borsten en ochtendmisselijkheid af.

Een miskraam kan niet worden tegengehouden of worden voorkomen. De pijn en het bloedverlies nemen geleidelijk toe bij een miskraam en wanneer de baarmoeder geheel leeg is, weer af. Is de pijn of het bloedverlies te hevig, houdt het te lang aan of maak je je ongerust, neem dan contact op de dienstdoende verloskundige.


Onderzoek

Bij een miskraam zijn er verschillende behandelopties. Eerst zal de miskraam worden vastgesteld door middel van onderzoek.
Bij bloedverlies vroeg in de zwangerschap kunnen wij door middel van een echo kijken of de zwangerschap intact is. Vanaf zeven weken is via de echo te zien of het hartje klopt. Een echo is voor een intacte zwangerschap niet schadelijk. Een miskraam is een veel voorkomend en ook natuurlijk verschijnsel.
Verder kan er soms nog extra informatie worden gewonnen door middel van lichamelijk onderzoek, onderzoek van het weefsel of bloedonderzoek.

Lichamelijk onderzoek: De arts (gynaecoloog, huisarts) of verloskundige bekijkt met een spreider (speculum, ‘eendenbek’) de baarmoedermond . Eventueel volgt inwendig onderzoek om de grootte van de baarmoeder te schatten en om te beoordelen of de baarmoedermond geopend is.

Onderzoek van het weefsel: Het zwangerschapsweefsel wordt macroscopisch, met het blote oog, bekeken of het daadwerkelijk past bij een zwangerschap. Soms wordt het microscopisch onderzocht, maar ook dit onderzoek zegt niets over de oorzaak van de miskraam. Beiden zijn alleen om te bevestigen dat er een miskraam heeft plaatsgevonden.

Bloedonderzoek: Bij ruim bloedverlies kan het bloed worden gecontroleerd op bloedarmoede (hB: hemoglobine). Soms wordt ook de bloedgroep en rhesus factor onderzocht. Een eerste miskraam is geen reden voor onderzoek. Na twee miskramen kan onderzoek in het bloed van u en uw partner plaatsvinden naar de chromosomen en na meerdere miskramen eventueel naar de stolling van het bloed of afweerstoffen in het bloed (antilichamen). Bij twee of meer miskramen krijg je een consult aangeboden bij de gynaecoloog, wanneer je dit wenst, om de onderzoeken in gang te kunnen zetten.


Wat als een miskraam is vastgesteld?

Zelf kun je niets doen om te voorkomen dat de miskraam optreedt. Een miskraam kan op 3 manieren verlopen. Spontaan door afwachten, door het gebruik van medicijnen, door middel van een curettage. De keuze is een kwestie van persoonlijke voorkeur. Ook is er altijd een tussenoplossing mogelijk. Je kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om een tijdje af te wachten en als het te lang duurt alsnog een curettage te laten uitvoeren 

Spontaan door afwachten: Bij de meeste miskramen wordt het vruchtje binnen twee weken na het begin van de bloeding afgestoten, bij sommigen pas na een paar weken. Geleidelijk ontstaat krampende pijn in de baarmoeder en neemt het bloedverlies toe. De pijn verdwijnt vrijwel direct na een miskraam die normaal verloopt. Ook het bloedverlies vermindert dan snel en is vergelijkbaar met de laatste dagen van een menstruatie. Het is verstandig om het bloed met een maandverband op te vangen en geen tampons te gebruiken. 

Veel vrouwen geven de voorkeur aan afwachten. Omdat een spontane miskraam een meer natuurlijke verloop geeft. Jullie verdriet kan thuis beleefd worden en eventuele complicaties van een curettage worden vermeden. En de ervaring leert dat het voor het verwerkingsproces soms verstandig kan zijn om niet te snel in te grijpen. Als je besluit om een miskraam af te wachten is het erg verstandig om te bedenken hoe lang je wilt afwachten en bespreek dit met ons, de huisarts of de gynaecoloog. Wij zullen hier ook naar vragen. 

Sommige vrouwen willen liever niet afwachten. Het afwachten kan namelijk ook onzekerheid geven en emotioneel zwaar zijn. Het is echt een persoonlijke keus. Een enkele keer is de miskraam niet compleet en is alsnog een curettage nodig. 

Gebruik van medicijnen: Door tabletten in de vagina te brengen kan een spontane miskraam in gang gezet worden. Het verloop van de miskraam is verder hetzelfde als bij een spontane miskraam en kunt u thuis afwachten. Bij ongeveer de helft van de vrouwen lukt het om de miskraam met deze manier op gang te brengen. Als dit niet lukt, is alsnog een curettage nodig. Een gynaecoloog schrijft deze medicatie voor en beslist ook of u voor deze behandeling in aanmerking komt. 

Curettage: Een curettage is een kleine operatieve ingreep. De baarmoeder wordt hierbij door de gynaecoloog via de vagina schoongemaakt door een dun buisje (vacuümcurettage) of schrapertje (curette). De ingreep duurt ongeveer vijf à tien minuutjes en gebeurt in dagbehandeling. Dit kan onder algehele narcose plaatsvinden of onder lokale verdoving, zodat u niets van de ingreep merkt. Curettage is een ingreep met een klein risico op complicaties. Deze behandelingen bespreek je met 

Als je een rhesus negatieve bloedgroep hebt krijg je anti D immunoglobuline indien de zwangerschap na 10 weken in een miskraam eindigt. 


Herstel

Nadat de miskraam is geweest komt een periode van herstel. Zowel het lichamelijke en emotionele herstel is erg belangrijk. Geef je zelf voldoende tijd en rust om dit te verwerken. Voor vragen of om gewoon even je verhaal kwijt te komen kun je ons ook altijd bellen. Ook hierbij kan onze begeleiding nuttig zijn. Geef aan waar jij persoonlijk behoefte aan hebt. 

Lichamelijke herstel: Het lichamelijke herstel na een spontane miskraam of een curettage is meestal vlot. De eerste één tot twee weken kun je nog wat bloedverlies en bruinige afscheiding hebben. Het is verstandig om met seksueel contact te wachten tot het bloedverlies voorbij is in verband met infectiegevaar.
Hierna is het lichaam voldoende hersteld om weer opnieuw zwanger te worden. Er is geen medische reden om af te wachten voordat u probeert opnieuw zwanger te worden. De volgende menstruatie komt na ongeveer zes weken weer op gang. 

Emotionele herstel:Veel vrouwen hebben na een miskraam emotioneel een moeilijke en zware tijd. De miskraam maakt plotseling een einde aan alle plannen en fantasieën over het verwachte kind. Het kan een troost zijn om te weten dat de zwangerschap vanaf het begin al niet in orde was en de miskraam dus een natuurlijke oplossing was. Maar de wereld staat even stil. De vraag waarom het misging houdt u misschien bezig. Verdriet, schuldgevoelens, ongeloof, boosheid en een gevoel van leegte zijn veel voorkomende emoties. Het verwerken van een miskraam doet iedereen op zijn eigen manier. Verschillen in beleving of snelheid van verwerken tussen man en vrouw kunnen een druk op de relatie veroorzaken. Het is verstandig erover te praten, zowel met elkaar als met anderen. Het verwerkingsproces kan variëren van enkele weken tot meer dan een jaar. De gedachte dat zwanger worden in elk geval mogelijk is gebleken, kan een steun zijn. Tevens kan het helpen te praten met andere ouders die hetzelfde hebben meegemaakt. Vrouwen die na een miskraam opnieuw zwanger worden, zijn daar meestal blij mee, maar voelen zich vaak de eerste tijd ook onzeker en bang. Gelukkig verloopt een volgende zwangerschap meestal goed.


Regelzaken na een miskraam

Hoe vervelend het ook is maar na een miskraam moet je helaas ook een aantal dingen afzeggen wanneer je al dingen geregeld heb. Denk bijvoorbeeld aan:

– Kraamzorg afzeggen 

– 13 weken echo en/of 20 weken echo afzeggen 

– Afmelden voor babydozen/babypakketten 

– Afmelden voor informatieavonden of cursussen. 

– Afmelden voor moeders voor moeders 

Geef jezelf echt even de rust of tijd om alles te verweken, verwen jezelf met een bloemetje en praat erover met je partner en andere vrouwen die hetzelfde hebben meegemaakt. Met alle vragen, verhalen en gedachtes, groot of klein, kun je ook terecht bij ons. Geef ons een belletje of stuur ons een mailtje.